Αυτονόητα η ανάκαμψη του πληθωρισμού στην ευρωζώνη δεν είναι θετική είδηση για τους καταναλωτές της, αλλά δεν ισχύει το ίδιο για το νόμισμά τους, το ευρώ, καθώς η επιτάχυνση του ρυθμού ανόδου του ευρωπαϊκού γενικού δείκτη τιμών αποτελεί ανάχωμα στην πτώση του ευρώ έναντι του δολαρίου, καθώς θα τρενάρει και άλλο τη μείωση των ευρώ – επιτοκίων.
Αυτό υποστηρίζουν αναλυτές της Handelsblatt, επ’ αφορμή της σημερινής (7.01.25) ανακοίνωση της Eurostat για τον πληθωρισμό της ευρωζώνης, η οποία συνέπεσε με τις συνεχιζόμενες πιέσεις στην ισοτιμία δολαρίου – ευρώ σε βάρος του τελευταίου, αν και σύμφωνα με άλλες απόψεις, ο αυξανόμενος πληθωρισμός όχι μόνο δεν θα «σώσει» το ευρώ από το να πέσει κάτω από την 1-1 ισοτιμία με το δολάριο, αλλά θα επιδεινώσει τις πληθωριστικές πιέσεις.
Και αυτό γιατί η αύξηση του πληθωρισμού στην ευρωζώνη το Δεκέμβριο του 2024 οφείλεται σε ιδίως «ενδογενείς» παράνοντες δηλαδή στην αύξηση των ευρωπαϊκών τιμών ενέργειας, ενώ η αποδυνάμωση του ευρώ (η οποία οφείλεται ιδίως σε «εξωγενείς» παράγοντες δηλαδή στις εξαγγελίες του Τραμπ πχ για νέους δασμούς κλπ) θα οδηγήσει, επίσης, σε παραπέρα άνοδο του πληθωρισμού από την πλευρά των ανατιμημένων εισαγωγών.
Οι παρατηρητές θεωρούν απίθανο η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) να μειώσει τα βασικά επιτόκια ταχύτερα από το αναμενόμενο, θέτοντας έτσι το ευρώ υπό μεγαλύτερη πίεση υποτίμησης έναντι του δολαρίου.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα βασικά επιτόκια στις ΗΠΑ είναι υψηλότερα από ό,τι στη ζώνη του ευρώ, η οποία τείνει να ενισχύσει το δολάριο.
Παράλληλα, οι τιμές καταναλωτή αυξήθηκαν κατά 2,4% τον Δεκέμβριο του 2024 σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα πέρυσι, ενώ σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα, Νοέμβριο 2024, οι τιμές αυξήθηκαν επίσης κατά 0,4%.
Οι οικονομολόγοι περίμεναν έναν πληθωρισμό αυτού του μεγέθους. Τον Νοέμβριο ήταν ακόμα στο 2,2%, πριν από αυτό ήταν κάπως χαμηλότερο. Ο υψηλότερος πληθωρισμός οφείλεται κυρίως στις αυξημένες τιμές της ενέργειας.
Ο γερμανικός πληθωρισμός έχει αυξηθεί σημαντικά
Το ποσοστό του πυρήνα του πληθωρισμού, που δεν περιλαμβάνει μεταβλητά είδη όπως η ενέργεια και τα τρόφιμα, παρέμεινε στο 2,7%, σύμφωνα με την Eurostat. Οι αυξήσεις των τιμών για τις υπηρεσίες αυξήθηκαν ελαφρά στο 4,0%. Τα αγαθά, από την άλλη, έγιναν ακόμη και κάπως φθηνότερα.
Η δημοσίευση των γερμανικών στοιχείων για τις τιμές τη Δευτέρα είχε ήδη δείξει ότι ο ρυθμός πληθωρισμού στη ζώνη του ευρώ ήταν υψηλότερος. Στη χώρα αυτή, οι τιμές των αγαθών και των υπηρεσιών αυξήθηκαν κατά 2,8% τον Δεκέμβριο σύμφωνα με ευρωπαϊκούς υπολογισμούς – μετά από 2,4% τον Νοέμβριο.
Η ΕΚΤ στοχεύει σε πληθωρισμό 2%. Λόγω της πτώσης των ποσοστών πληθωρισμού, μείωσε τα επιτόκια τέσσερις φορές πέρυσι, κάθε φορά κατά 25 μονάδες βάσης. Περαιτέρω μειώσεις είναι πιθανό να ακολουθήσουν το νέο έτος. Ωστόσο, οικονομολόγοι και αναλυτές διαφωνούν σχετικά με το χρονοδιάγραμμα και το εύρος των βημάτων.
Δεν υπήρξε σχεδόν καμία αντίδραση στις κεφαλαιαγορές, μετά την ανακοίνωση της Eurostat. Ο γερμανικός κορυφαίος δείκτης Dax κυμάνθηκε γύρω από το επίπεδο της προηγούμενης ημέρας, το ευρώ παρέμεινε πάνω από το όριο του 1,04 δολαρίου. Το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα έπεσε κάτω από το όριο του 1,03 δολαρίου για πρώτη φορά από τον Νοέμβριο του 2022 την περασμένη εβδομάδα. Αυτό είχε πυροδοτήσει εικασίες ότι το νόμισμα θα έφτανε σύντομα στην ισοτιμία, πράγμα που σημαίνει ότι το ευρώ και το δολάριο θα άξιζαν το ίδιο. Σε περισσότερες από δύο δεκαετίες, αυτό συνέβη μόνο μία φορά, για λίγο.
Το ευρώ βρίσκεται υπό πίεση εδώ και μήνες, επειδή οι έμποροι αναμένουν από την ΕΚΤ να μειώνει τα επιτόκια πιο συχνά από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed). Επειδή η αμερικανική οικονομία συνεχίζει να αναπτύσσεται έντονα, η Fed έχει γίνει πιο προσεκτική όσον αφορά τη μείωση των επιτοκίων. Η διαφορά επιτοκίου είναι ήδη σημαντική: στις ΗΠΑ, το βασικό επιτόκιο κυμαίνεται επί του παρόντος από 4,25 έως 4,5 τοις εκατό, ενώ στην ευρωζώνη είναι μόλις 3 τοις εκατό.
Η απόκλιση αναμένεται να γίνει μεγαλύτερη. Μια περαιτέρω μείωση των επιτοκίων από την ΕΚΤ στα τέλη του τρέχοντος μήνα θεωρείται πιθανή. Ωστόσο, οι ειδικοί δεν περιμένουν κάτι τέτοιο από τη Fed. Μόνο μια σημαντικά επιδεινωμένη κατάσταση στην αγορά εργασίας θα μπορούσε να πείσει τους κεντρικούς τραπεζίτες των ΗΠΑ να επανεξετάσουν τη θέση τους. Η αποφασιστική έκθεση αναμένεται να δημοσιευτεί την Παρασκευή.
Τα υψηλά επιτόκια στις ΗΠΑ και τα χαμηλά επιτόκια στην ευρωζώνη ενισχύουν το δολάριο. Σε αυτό το πλαίσιο, οι traders συναλλάγματος είναι νευρικοί για την επικείμενη ορκωμοσία του Ντόναλντ Τραμπ στις 20 Ιανουαρίου. Η επιθετική δασμολογική πολιτική του Τραμπ, δηλαδή οι υψηλοί φόροι στις εισαγωγές, θεωρείται σημαντικός κίνδυνος πληθωρισμού για τις ΗΠΑ – και θα μπορούσε να αναγκάσει τη Fed να αυξήσει ξανά τα επιτόκια.
Η πιθανή συνέπεια είναι η εξής: το δολάριο θα συνεχίσει να ανατιμάται και το ευρώ θα υποτιμάται. Το ίδιο ισχύει και για άλλα νομίσματα. Έχουν επίσης υποτιμηθεί έναντι του δολαρίου. Αυτό δείχνει ο δείκτης δολαρίου, ο οποίος μετρά τη σχέση μεταξύ του αμερικανικού νομίσματος και μιας ομάδας πολλών νομισμάτων: Την περασμένη Πέμπτη (2.1.25) ανήλθε στις 109.533 μονάδες, το υψηλότερο επίπεδό του σε περισσότερα από δύο χρόνια.
Ακόμη και αν το ευρώ δεν είναι μόνο στην αδυναμία του έναντι του δολαρίου, σίγουρα θα έχει συνέπειες για την ΕΚΤ εάν το ευρώ συνεχίσει να υποτιμάται. Η αδύναμη συναλλαγματική ισοτιμία γίνεται σημαντικός παράγοντας για τον εισαγόμενο πληθωρισμό, λέει η DZ Bank. Αυτό σημαίνει ότι οι εισαγωγές, ιδίως οι πρώτες ύλες, θα γίνουν πιο ακριβές για τις ευρωπαϊκές εταιρείες όταν εξασθενήσει το ευρώ.
Υπό αυτές τις συνθήκες, ο υψηλότερος πληθωρισμός «δεν είναι απαραίτητα πλεονέκτημα για το ευρώ», λέει ο ειδικός σε θέματα συναλλάγματος Michael Pfister της Commerzbank. Μια σύγκρουση δασμών θα έβλαπτε επίσης την οικονομία της Ευρώπης.
Ο όρος στασιμοπληθωρισμός συζητιέται ήδη σε υψηλόβαθμους οικονομικούς κύκλους: Υψηλός πληθωρισμός σε συνδυασμό με ασθενή ανάπτυξη. Αυτές είναι προβληματικές προοπτικές για την ΕΚΤ και το ευρώ.
To άρθρο Γιατί επιστρέφει το φάντασμα του πληθωρισμού στην ευρωζώνη δημοσιεύτηκε στο NewsIT .
